Günümüz dünyasında oldukça popülerleşen ve ilerlemekte olan “kripto para” kavramı tüm insanlık adına yeni bir çağ başlatmıştır. Kripto paralar, somut olarak elimize geçmeyen dijital varlıklardır. Bu sayede kolaylıkla birikim ve yatırım yapabilmekteyizdir. Herhangi bir merkeze bağlı kalmadan kişiler arası transferlerle varlığını sürdürmesi itibariyle de günümüzde birçok insanın ilgi odağı olmaktadır. İlk kripto para birimi olan Bitcoin’in ardından birçok altcoin ve blockchain zincirleri oluşmuştur. Halihazırda bu oluşum hala devam etmektedir. Kripto paralar, günümüzde yaygın kullanımı itibariyle pek çok insanın da merak konusu olmaktadır. Kripto para borsaları adına merak edilen şeylerin başında, anlamlarını bilmeden yola devam edemeyeceğiniz kavramlar gelmektedir. Hanesinde birçok terim bulunduran kripto para dünyasında açıklanması gereken terimlerden biri de Public Key kavramıdır.
Public Key’i tanımlamadan önce bilinmesi gereken diğer bir kavram kriptografidir. Kriptografi, istenmeyen kişilerin erişimini engellemek adına oluşturulan ve yalnızca kişiye özel giriş yapılmasını sağlayan bir matematiksel şifrelemedir. Kriptografi işlemi, kişilerin güven içerisinde coinlerini muhafaza etmesi için kaçınılmaz bir yöntemdir.
Herhangi bir kişi, bir kripto para işleminde bulunmak istediğinde karşısına iki tür anahtar formatı çıkmaktadır. Bunlardan biri Public Key, yani açık (genel) anahtardır. Bir diğeri ise Private Key, yani özel anahtardır. Public Key ile Private Key kavramlarının en kolay açıklanabilecek farkı şudur: Public Key IBAN numarasına benzetilir, bir transfer sağlamak için etrafınızdaki kişilerle paylaşabilirsiniz. Bunun hiçbir zarar verici geri dönütü olmayacaktır. Private Key ise hesap numarasına benzetilir. Private Key’inizi kimseyle paylaşmamanız gerekir, o size özeldir ve diğer kişi veya kişilerin eline geçmemelidir. Çünkü Private Key size özel tasarlanmış bir şifreleme kodudur.
Public Key hakkında en çok sorulan sorulardan biri de bu anahtarın güvenli olup olmadığıdır. Tasarlanışı ve matematiksel anlamda şifrelenmesi doğrultusunda kişiye özel bir kod olduğu için oldukça yüksek güvenlikli bir işlem türüdür ve herhangi bir siber saldırı durumu söz konusu değildir.
Public Key, aslında en kolay tabiriyle bir açık adres olarak nitelendirilebilir. Karşılıklı bir kripto para transferi yapmak istiyorsanız, transfer yapacağınız kişinin Public Key’ini bilmeniz gerekmektedir. Aynı şekilde karşı tarafın da sizin Public Key’inizi bilmelidir. Public Key adresinizi bilmiyorsanız kripto paralarınız yok hükmünde varsayılmaktadır. Türkçe karşılığı itibariyle ise genel anahtar anlamına gelmektedir. Public Key, güvenli transfer sürecinin oluşturulabilmesi için gerekli olan bir kriptografik şifreleme kodu olarak da bilinmektedir. Kişiye özel olan bu kod, ikinci veya üçüncü kişiler tarafından bilinmemekte olup yalnızca kişinin bildiği bir kod türüdür. Alıcı ile satıcıyı güvenle buluşturan bu merkeziyetsiz sistemde güven sağlamak adına işlevini sürdüren bu kriptografik kod, kişiye özel ve benzersiz bir algoritmayla tasarlanmıştır. Kripto para dünyasında bir işlem başlatmadan önce bu işleminiz blockchain zincirinde kayıt altına alınır. İşlem onayı almadan ve blockchain zincirine kaydedilmeden önce işlemin, işleyişte olduğunu doğrulamak adına Public Key kullanılmaktadır.
Kişinin özel anahtarını kaybetmesi durumunda mevcut coinlerine erişmesi imkansızdır. Fakat genel anahtar kaybedilmesi durumunu, özel anahtar kadar içinden çıkılamayacak bir durum değildir. Özel anahtar yardımı ile genel anahtar tekrar tanımlanabilir. Bu da kullanıcılara oldukça büyük bir rahatlık sağlamaktadır.
Tıpkı kripto paraların hayatımızı kolaylaştırarak, hayatımıza yeni bir yön verdiği gibi Public Key ve Private Key gibi kavramlar da kripto para dünyasında alım satım işlemlerimizi kolaylaştırarak güvenli birikim yapmak veya yatırım yollu kripto para muhafaza etmek adına bizlere benzersiz bir fırsat sunmaktadır.
Kaynak:
https://www.globalsign.com/en/ssl-information-center/what-is-public-key-cryptography
